LAUREACI NAGRODY NOBLA URODZENI NA ŚLĄSKU

1.Z jedenastu śląskich laureatów Nagrody Nobla troje urodziło się na Górnym Śląsku. Podaj ich imiona i nazwiska oraz miejsce urodzenia.

Maria Goppert-Mayer, ur. w Katowicach, Kurt Alder, ur. w Krółewskiej Hucie (Chorzów),Otto Stern, ur. w Żorach

2.Była drugą w historii kobietą, po Marii Skłodowskiej-Curie, która otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki i jedyną katowiczanką, która została laureatką tej prestiżowej nagrody. O kim mowa?

Maria Goppert-Mayer

3.W malowniczej osadzie położonej na stokach Karkonoszy i ich Przedgórza znajduje się willa, w której mieszkał do 1946 r. Gerhard Hauptmann - niemiecki dramaturg, laureat Nagrody Nobla. Dom w stylu secesyjno-romantycznym wybudowano na początku XX w. Wewnątrz mieści się interesująca polichromia wykonana w 1922 r przez śląskiego malarza J.M. Avenariusa przedstawiająca sceny z dzieł pisarza. W jakiej miejscowości znajduje się ta willa?

Willa, w której mieszkał Hauptmann od 1901 do śmierci w 1946 r. znajduje się w miejscowości Jagniątków (Jagniątkowo). Administracyjnie jest to część Jeleniej Góry.

4.W Pradze był asystentem samego Alberta Einsteina. Jednak tego przyszłego noblistę nie interesowała kontrowersyjna wówczas teoria względności Einsteina, a raczej jego badania w zakresie fizyki molekularnej. Nagrodę Nobla otrzymał za doświadczalne wyznaczenie momentu magnetycznego protonu. Podaj imię i nazwisko tego noblisty.

Otto Stern

5.Wśród noblistów urodzonych na Śląsku było trzech laureatów w dziedzinie medycyny. Jeden z nich to Konrad Bloch urodzony w Nysie, a prowadzący swe badania głównie w Harvard University w Cambridge. Za co otrzymał Nagrodę Nobla i kiedy?

Konrad Bloch w 1964 otrzymał (wraz z F. Lynenem) Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za odkrycie biosyntezy oraz metabolizmu cholesterolu i kwasów tłuszczowych.

6.Zdjęcie przedstawia laureata urodzonego we Wrocławiu, który w 1994 roku otrzymał Nagrodę Nobla za "Dogłębną analizę równowagi w teorii gier niezespołowych". Jak się nazywa ten laureat i w jakiej dziedzinie otrzymał nagrodę?

Reinhard Selten nagrodę otrzymał wraz z Amerykanami (John Harsanyi i John Nash) w dziedzinie ekonomii.

7.Niektóre prace noblisty - Fritza Habera to niestety ciemne karty europejskiej historii. Brał on bowiem udział w badaniach nad bronią chemiczną podczas I wojny światowej, zastosowaną później przez Niemców na froncie rosyjskim. Wcześniej jednak otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii. W którym roku i za co?

Fritz Haber otrzymał Nagrodę Nobla w 1918 za "Metody syntezy amoniaku"

8.W 1998 r., podczas Zjazdu Fizyków Polskich , w Żorach - mieście rodzinnym Otto Sterna odsłonięto tablicę pamiątkową ku jego czci. Gdzie znajduje się ta tablica?

W 1998 r. na rynku na frontonie budynku Urzędu Miasta odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci noblisty z Żor.

9.10 grudnia 1950 roku dwóch chemików laureatów Nagrody Nobla otrzymało wraz z dyplomem i medalem czek na 82 tysiące koron szwedzkich , co odpowiadało mniej więcej wartości około pół miliona dolarów. Jak nazywali się Ci naukowcy? Który z nich związany był i w jaki sposób ze Śląskiem?

Byli to Otto Diels i Kurt Alder, który urodził się w Królewskiej Hucie czyli dzisiejszym Chorzowie. Uczęszczał tam do szkoły powszechnej, a następnie studiował w wyższej szkole realnej. Po zdaniu matury opuścił Królewską Hutę.

10.Wrocławianin, chociaż urodzony w Złotnikach (Goldschmieden ) w 1884 r. w rodzinie naukowców. W 1913 roku opracował metodę uzyskiwania benzyny drogą tzw. upłynniania węgla. Pracował również nad uzyskaniem cukru z drewna, fenolu i glikolu. Nobla dostał wraz z C.Boschem za "Rozwój metod wysokociśnieniowych w chemii". Czyja to biografia?

To fragment biografii Friedricha Bergiusa.

11.Laureatem Nagrody Nobla w 1999 roku został naukowiec urodzony w 1936 roku w wiosce Niegosławice (Waltersdorf) na Dolnym Śląsku. O kim mowa i w jakiej dziedzinie otrzymał nagrodę?

Günter Blobel otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za odkrycie czynników, decydujących o kierunku transportu białek i ich rozmieszczeniu w komórkach.